Zalecenia dotyczące resuscytacji krążeniowo-oddechowej (CPR) podczas pandemii
Zalecenia dotyczące resuscytacji krążeniowo-oddechowej (CPR) podczas pandemii Sars-Cov-2 oraz w przypadku podejrzenia lub potwierdzonego zakażenia Covid-19.
Definicje
Nowy koronawirus 2019-nCoV i Sars-Cov-2: są to nazwy przypisane nowemu wirusowi początkowo wyizolowanemu w centrum epidemii chińskiej. Na początku epidemii, pod koniec stycznia, nazwano ją 2019-nCov. Następnie Międzynarodowy Komitet Taksonomii Wirusów zmienił nazwę na Sars-Cov-2, aby podkreślić związek z koronawirusem odpowiedzialnym za SARS (SARS-Cov), z którym dzieli on około 80% genomu oraz powinowactwo objawów klinicznych dwóch zakażeń „Koronawirus związany z zespołem ostrej niewydolności oddechowej: gatunek i jego wirusy – oświadczenie grupy analitycznej Coronavirus” – bioRxiv, 11 lutego 2020 r. – oryg. “Severe acute respiratory syndrome – related coronavirus: The species and its viruses – a statement of the Coronavirus Study Group”.
Covid-19: Jest to oficjalna nazwa przypisana przez WHO chorobie spowodowanej przez zakażenie Sars-Cov-2. „Co” oznacza koronę, „vi” oznaczawirusa, a „d” oznacza chorobę (= choroba), natomiast „19” oznacza rok, w którym wystąpił.
Środki ochrony indywidualnej (ŚOI): są to urządzenia, które ratownik musi nosić, aby zmniejszyć ryzyko zarażenia.
Należą do nich:
- maska chirurgiczna na twarz, maska FFP2 lub FFP3,
- rękawiczki jednorazowe,
- okulary lub przyłbica,
- fartuch lub kombinezon wodoodporny,
- czepek,
- kombinezon jednorazowy.
Wprowadzenie
Za każdym razem, gdy podejmuje się resuscytację, szczególnie u nieznanej ofiary, istnieje pewne ryzyko zarażenia, związane zwłaszcza z czynnościami wykonanymi celem oceny oddechu i wykonaniem oddechu zastępczego. Dotychczas naukowcy zawsze sugerowali, że tego rodzaju ryzyko jest w rzeczywistości bardzo niskie w porównaniu z ryzykiem śmierci ofiary w przypadku nie podjęcia wobec niej CPR. W obliczu obecnego zagrożenia zdrowia spowodowanego epidemią Covid-19, nadal należy podejmować czynności ratunkowe jak najwcześniej by zwiększyć szanse przeżycia poszkodowanego. Jednak zgodnie z priorytetowym kryterium bezpieczeństwa należy jednocześnie rozważyć i ocenić, jak chronić ratowników przed potencjalnymi zagrożeniami w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia zarażenia wirusem od ofiary.
Uważamy, że najważniejszą kwestią jest to jak chronić służby medyczne, które udzielają pomocy poszkodowanym, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości i skuteczności podejmowanych działań.
Z tego powodu IRC zamierza przedstawić pewne zalecenia adekwatne do nadzwyczajnej sytuacji, w jakiej znajduje się nasz kraj, i które mogą obejmować pewne zmiany i modyfikacje sposobów wykonywania CPR oraz postępowania z ofiarą zatrzymania krążenia zarówno przez wykwalifikowany personel medyczny jak i osoby bez wykształcenia medycznego.
Mamy na uwadze to, że te zalecenia są w dużej mierze oparte na opiniach ekspertów i bierzemy pod uwagę brak potwierdzonych naukowych danych. Jednak IRC za pośrednictwem swoich organów (rady dyrektorów, komitetów naukowych i szkoleniowych) jest stale aktualizowana o nowe informacje i zalecenia sugerowane przez Ministerstwo Zdrowia i Wyższy Instytut Zdrowia w zakresie kontroli zakażenia przez Sars-Cov-2. Jeśli chodzi o szczególny przypadek pacjentów z zatrzymaniem krążenia, IRC zamierza zintegrować te wskazania z wskazaniami dostarczonymi przez instytucje międzynarodowe, w szczególności przez ERC (Europejską Radę Reanimacji) w celu zapewnienia aktualnych i wiarygodnych informacji. Należy pamiętać, że w tej chwili za potencjalnie zakażonych Sars-Cov-2 lub dotkniętych Covid-19 uważa się pacjentów, którzy mają gorączkę, kaszel, trudności w oddychaniu lub zapalenie spojówek związane z:
- przebywaniem zagranicą w krajach w których występuje wirus lub w częściach Włoch w których występują przypadki zakażenia wirusem w ciągu ostatnich 14 dni lub
- bezpośrednie kontakty z osobami zakażonymi wirusem lub z osobami z podejrzeniem wirusa (przebywanie w tym samym środowisku mieszkalnym, miejscu pracy w tym również na terenie ośrodków medycznych).
Uwaga redakcyjna: kryteria należy dostosować do aktualnego stanu wiedzy i kwalifikacji epidemicznej obszaru. W Polsce mamy status “local transmission” a we Włoszech “community transmition”.
Poniższe zalecenia mogą ulegać zmianom na bieżąco w miarę rozwoju wiedzy na temat tej epidemii i jej charakteru.
Rada dyrektorów dziękuje wszystkim członkom i pracownikom służby zdrowia zaangażowanym w ten nadzwyczajny wysiłek w celu ochrony zdrowia naszych społeczności i zachęca do rozpowszechniania w jak największym stopniu ogólnych zasad higieny wymienionych w dekalogu Istituto di Sanità.
Dorośli
Aby zachęcić do wykonania resuscytacji poprzez zmniejszenie ryzyka dla ratownika w oczekiwaniu na nowe wytyczne naukowe, IRC zaleca… W przypadku osoby dorosłej z zatrzymaniem krążenia z podejrzeniem lub potwierdzonym zakażeniem COVID-19 zaleca się wykonywanie RKO tylko uciskając klatkę piersiową, postępując zgodnie z tym algorytmem:
- Oceń świadomość, potrząsając ofiarą w dolnej części ciała.
- Oceniaj oddech tylko patrząc na klatkę piersiową ofiary obserwując czy ruchomość oddechowa jest normalna, ale bez zbliżania twarzy do twarzy ofiary;
- Zadzwoń pod numer 112, aby uzyskać pomoc od operatora, zgłaszając powiadom, że: Podejrzewam, że jest to pacjent z infekcją COVID-19;
- Postępuj zgodnie ze wskazaniami operatora.
- Jeśli ofiara jest nieprzytomna i nie oddycha normalnie, zacznij uciskać klatkę piersiową bez wentylacji, umieszczając ręce na środku klatki piersiowej uciskając na głębokość 5-6 cm z częstotliwością 100-120 min, bez przerw.
- Jeśli dostępny jest defibrylator AED, użyj go zgodnie ze standardową procedurą.
- Kontynuuj resuscytację z tylko uciśnięciami i defibrylacją za pomocą AED, jeśli jest to wskazane, aż do przybycia karetki pogotowia, dostosowując się do instrukcji otrzymywanych od operatora numeru alarmowego.
Wczesne użycie defibrylatora znacznie zwiększa szanse na przeżycie osoby i nie zwiększa ryzyka zakażenia.
Jeśli ratownik posiada własne środki ochronne (ŚOI), zaleca się ich noszenie. Po zakończeniu resuscytacji wszyscy ratownicy powinni dokładnie umyć ręce mydłem i wodą lub żelem do rąk na bazie alkoholu. Zaleca się również pranie odzieży tak szybko, jak to możliwe. Zalecane jest skontaktowanie się z organami ds. Zdrowia publicznego w celu uzyskania dalszych sugestii (zgodnie z regulacjami miejscowymi – np. Sanepid).
Dzieci
U dzieci jest mało prawdopodobne, że zatrzymanie krążenia jest związane z chorobą serca, a bardziej prawdopodobne jest że jest związane z problemami z oddychaniem. Z tego powodu pełna resuscytacja z uciśnięciami klatki piersiowej i wentylacją jest niezbędna do zwiększenia szans na przeżycie.
W każdym przypadku niezbędne jest natychmiastowe działanie dzwoniąc pod numer 112 po to żeby zagwarantować dziecku niezbędną natychmiastową pomoc, której potrzebuje.
Zakładając, że wykonywanie wentylacji zastępczej może zwiększyć ryzyko przeniesienia wirusa na ratownika (ale także na dziecko, jeśli ratownik jest zarażony bezobjawowo), należy wziąć pod uwagę, że ryzyko to jest znacznie niższe niż spowodowanie śmierci dziecka jeśli się nie zastosuje RKO.
W rzeczywistości, jeśli dziecko nie oddycha normalnie i nie zostanie podjęte żadne działanie, jego serce zatrzyma się definitywnie doprowadzając do zatrzymania krążenia.
W oparciu o te rozważania IRC zaleca następujące działania. W przypadku dziecka z zatrzymaniem krążenia z podejrzeniem lub potwierdzonym zakażeniem COVID-19 zaleca się wykonanie pełnej resuscytacji z uciśnięciami klatki piersiowej i wentylacją zgodnie z tym algorytmem:
- Oceń świadomość potrząsając ofiarą i wołając do niej.
- Oceń oddychanie, obserwując klatkę piersiową ofiary w celu zaobserwowania ruchów oddechowych; w razie potrzeby zbliż twarz do twarzy ofiary, aby usłyszeć czy oddycha.
- Zadzwoń pod numer 112, aby uzyskać pomoc od operatora, zgłaszając: Podejrzewam, że jest to pacjent z infekcją COVID-19.
- Postępuj zgodnie ze wskazaniami operatora.
- Jeśli ofiara jest nieprzytomna i nie oddycha normalnie, zacznij od pięciu wentylacji i kontynuuj 30 razy uciskając klatkę piersiową naprzemiennie z dwiema wentylacjami, kładąc ręce na środku klatki piersiowej z częstotliwością 100-120 min.
- Jeśli dostępny jest defibrylator AED, użyj go zgodnie ze standardową procedurą.
Kontynuuj resuscytację z tylko uciśnięciami i defibrylacją za pomocą AED, jeśli jest to wskazane, aż do przybycia wykwalifikowanej pomocy, dostosowując się do instrukcji i wskazówek operatora numeru alarmowego.
Jeśli ratownik ma dostęp do urządzeń wentylacyjnych ograniczających bezpośredni kontakt (maska kieszonkowa) uzasadnione jest jej użycie. Po zakończeniu resuscytacji wszyscy ratownicy powinni dokładnie umyć ręce mydłem i wodą lub żelem do rąk na bazie alkoholu. Zaleca się również pranie odzieży tak szybko, jak to możliwe. Zalecane jest skontaktowanie się z organami ds. Zdrowia Publicznego w celu uzyskania dalszych zaleceń.
Zalecenia IRC dotyczące RKO ze strony pracowników służby zdrowia w przypadku Covid-19
Zalecenia te skierowane są do profesjonalnych ratowników, którzy znajdują się w sytuacji, w której trzeba poradzić sobie z zatrzymaniem akcji serca u pacjenta z podejrzeniem lub stwierdzonym zakażeniem lub chorobą (Covid-19) od Sars-Cov-2 zarówno w szpitalu, jak i poza nim.
Wszyscy pracownicy służby zdrowia jak i osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w miejscach pracy muszą przestrzegać lokalnych wskazówek dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej (ŚOI), które muszą być użyte w trakcie podejmowania zaawansowanych czynności ratunkowych poszkodowanych z podejrzeniem zakażenia Covid-19. W związku z tym zwracamy uwagę na najnowsze wskazania WHO: Rational use of personal protective equipment for coronavirus disease 2019 (COVID-19) – World Health Organization (27 lutego 2020).
Podczas resuscytacji zawsze istnieje ryzyko narażenia ratowników na płyny ustrojowe, krople śliny i aerozole z dróg oddechowych ofiary wytwarzane podczas wentylacji i przyrządowego udrożnienia dróg oddechowych.
Ryzyko to zwiększa się w przypadku bliskiego kontaktu z ofiarą i zmniejsza się przy użyciu środków ochrony indywidualnej.
Każda placówka służby zdrowia powinna przeprowadzać lokalne oceny ryzyka, oparte na najnowszych wskazaniach Ministerstwa Zdrowia i Wyższego Instytutu Zdrowia, a tym samym wypracowywać lokalne wytyczne i protokoły.
W każdym razie członkowie zespołu reanimacyjnego muszą zostać przeszkoleni w zakresie bezpiecznego noszenia / usuwania środków ochrony osobistej, aby uniknąć samozakażenia.
W przypadku resuscytacji krążeniowo-oddechowej przeprowadzanej przez służby medyczne na osobie dorosłej lub na dziecku będących ofiarami zatrzymania krążenia z podejrzeniem lub potwierdzonym zakażeniem COVID-19 w warunkach wewnątrzszpitalnych lub poza szpitalami IRC zaleca:
- Z wyprzedzeniem zidentyfikuj pacjentów zagrożonych pogorszeniem stanu i zatrzymaniem krążenia, aby podjąć wszelkie odpowiednie natychmiastowe środki, zapobiegające NZK i uniknąć wykonywania nieprzewidzianej resuscytacji.
- Nosić osobiste wyposażenie ochronne (ŚOI, w tym maskę na twarz o poziomie co najmniej FFP2). ŚOI stanowią minimalne wymagania bezpieczeństwa dla następujących manewrów: wstępna ocena pacjenta, wykonywanie uciśnięć klatki piersiowej, monitorowanie rytmu elektrokardiograficznego i zarządzanie drogami oddechowymi.
Konieczność noszenia środków ochrony osobistej może opóźnić rozpoczęcie resuscytacji, ale bezpieczeństwo ratownika jest najważniejsze. Możliwe jest zmniejszenie tego opóźnienia poprzez modyfikację procedur organizacyjnych (np. Poprzez dostępność zestawów ŚOI na wózkach do resuscytacji) i szkolenie w zakresie ich używania.
W przypadku braku odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej ratownicy narażeni są na znaczne ryzyko zakażenia: dlatego, jeśli ratownik nie posiada odpowiednich środków ochrony osobistej, zaleca się rozpoczynanie resuscytacji wyłącznie uciśnięciami klatki piersiowej, również w przypadku zatrzymania akcji serca z przypuszczalnym niedotlenieniem. - Potwierdź zatrzymanie krążenia, oceniając brak oznak życia i normalnego oddychania, ale unikając kontaktu z twarzą i ustami pacjenta. Nie wykonuj oceny “widzę słyszę czuję” przy uchu i policzku ani w pobliżu ust pacjenta.
Można sprawdzić obecność tętna szyjnego, jeśli ratownik jest pod tym kątem przeszkolony. W razie wątpliwości co do rozpoznania zatrzymania krążenia należy rozpocząć uciśnięcia klatki piersiowej, do czasu aż przybędzie zespół resuscytacyjny (wewnątrzszpitalna lub zaawansowane czynności ratunkowe lub ALS w przypadku zatrzymania pozaszpitalnego). - Rozpocząć RKO od uciśnięć klatki piersiowej i jak najszybciej monitorować rytm serca pacjenta (u dziecka rozpocząć standardowe RKO od uciśnięć klatki piersiowej i wentylacji!).
Unikać oddychania usta usta i/lub masek kieszonkowych. Jeśli pacjent otrzymuje już terapię tlenową za pomocą maski na twarz – pozostawić maskę na twarzy pacjenta podczas uciskania klatki piersiowej. - Personel oddziału, jeśli jest już wyposażony w środki ochrony indywidualnej, może pomóc w uciśnięciach przed przybyciem zespołu reanimacyjnego.
- Wczesna defibrylacja, jeśli jest to wskazane; wczesne przywrócenie krążenia może zapobiec konieczności zaawansowanego wspomagania dróg oddechowych i wentylacji.
- Wentylację mogą wykonywać tylko ratownicy z użyciem ustalonych metod, którzy przeszli odpowiednie szkolenie w tym zakresie.
Dla większości pracowników służby zdrowia oznacza to użycie rurki ustno-gardłowej i wentylację workiem samorozprężalnym przez dwóch ratowników. - Po przybyciu na miejsce członkowie zespołu resuscytacyjnego (wewnątrzszpitalne lub zaawansowane czynności resuscytacyjne lub ALS w przypadku NZK pozaszpitalnego) muszą nosić ŚOI już przed interwencją w celu kontynuowania RKO.
- Zaawansowane zabezpieczenie dróg oddechowych za pomocą urządzeń nadgłośniowych lub dotchawiczych musi być wykonywane wyłącznie przez ekspertów i odpowiednio chroniony personel, zgodnie z protokołem szybkiej intubacji, który zmniejsza możliwość tworzenia aerozoli w drogach oddechowych pacjenta (patrz zalecenia SIAARTI poniżej). Jeśli zdecyduje się wykonać intubację ustno-tchawiczą, jeśli jest to możliwe i szybko dostępne, zaleca się skorzystanie z laryngoskopu video, aby zmniejszyć bliski kontakt z drogami oddechowymi ofiary (patrz zalecenia SIAARTI).
- U pacjentów może wystąpić zatrzymanie krążenia bezpośrednio spowodowane infekcją COVID-19 i / lub współistniejącą chorobą. Ważne jest, aby podjąć próbę zidentyfikowania i leczenia wszelkich odwracalnych przyczyn (np. ciężkiej hipoksemii) przed oceną przerwania resuscytacji.
- Po zakończeniu resuscytacji zutylizuj lub wyczyść cały sprzęt używany podczas resuscytacji zgodnie z zaleceniami producenta i lokalnymi wytycznymi.
- Pamiętać żeby nie pozostawiać na łóżku pacjenta lub na innych elementach np. poduszce narzędzi, które były używane do zabezpieczenia dróg oddechowych, np. laryngoskop, aspirator, kaniulę, ale włożyć je do odpowiednich pojemników (np. laryngoskopu) i/lub wyrzuć je do odpowiednich pojemników na odpady np. (np. aspirator, kaniula).
- Po zakończeniu resuscytacji należy ostrożnie usunąć i zutylizować wszystkie ŚOI, zgodnie z lokalnymi wytycznymi, aby uniknąć samozanieczyszczenia. Dokładnie umyj ręce mydłem i wodą i / lub żelem do rąk na bazie alkoholu.
- Postępowanie w przypadku krytycznego pacjenta dotkniętego Covid-19 znajduje się w dokumentach SIAARTI poniżej.
materiał źródłowy (pdf)
2020-03-07 IRC Raccomandazioni RCP durante epidemia Sars Cov2 e infezione Covid-19